Jumat, 01 Januari 2016

MANTRA BALI




MANTRA BALI
Kumpulan Mantra
Tingkahing Mamantra :
Salewiring mantra yang, yen dereng nyarik, awya mangkana, sidi mantran (tatwan nira) yan mangkana.
Mamantra :

Yan sira memantra, iki linggihang rumuhun:

1. Bhatara Guru, bonkoling lidah, madyaning lidah.
2. Bhatari Bagawati, pucuking lidah
3. Kalika joti srana, bongkoling lidah
4. Sang Hyang Kedep, madyaning lidah
5. Sang Hyang Sidhi, pucuking lidah
6. Sang Hyang Mandi, Sang Hyang tri mandi ring cipta
7. Sang Hyang mandi wisesa, bayunta
8. Sang Hyang sarpa mandi, ring sabda
9. Mandi saparaning wuwus….!!!


 Iki Pengater Mantra
Ma : Ong ang ung, teka ater 3x, ang ah, teka mandi 3x, ang.

Iki Pengurip Mantra
Ma : Ang urip ung urip mang urip, teka urip 3x, bayu urip sabda urip idep urip, teka urip 3x, jeneng.

Iki Surya Kembar
Ma : Ong netranku kadi surya kembar, asing galang teka ulap, asing meleng teka ulap, asing mapas teka ulap, teka ulap 3x, buta teka ulap, dewa betara teka ulap, jadma manusa teka ulap, ong desti leak ulap.

Iki Pengasih
Ma : Teka sinang 3x, teka waye 3x, paripurna ya namah swaha.

Iki Pangurip Mantra
(saluwiring mantra wenang) Ma: Ong betare indra turun saking suargan, angater puja mantranku, mantranku sakti, sing pasanganku teka pangan, rumasuk ring jadma menusa, jeneng betara pasupati. Ong ater pujanku, kedep sidi mandi mantranku, pome.

Iki Pasupati
Ma : Ong sangiang pasupati sakti wisesa angempu wisesa, mewali wastu mantranku ngarep, prekosa aeng angker wastu mantra menadi pasupati, sastra mantra mahasaktyem, ping siyu yuta angker ping siyu sakti,
Ong wastu tastasku, Ong ping siyu yuta, Ong Ang Mang swaha, Ong 3x, Ang 3x, Ong 3x.

Iki pyolas
Sa : roko upinang ping 3, Ma : Om sangiang gni rumusup atine…..gadak uyang atine… aningalin awak sariranku,kedep sidi mandi mantranku, lah pomo.


Iki Pangarad

Ma : Ih, Semar lungha ametan atmanne …….. ring tengahing (telenging) soca kiwa tengen, gawanen ring awak sariran ingsun, lah poma 3x deleng.


Sesirep
Reh asidakep Ma : Om brahma sirep, manuse sirep, kala sirep, anata riarepku, teke mendek, masidakep, rep sirep, kukul dungkul kukul, rep sirep.

Pangurip sarana
Ma : Om bayu sabda idep, urip bayu, urip sabda, urip sarana, uriping urip, ya nama swaha. Urip 3x

Pangurip rerajahan
Mwang salwiring mati Sa ; wnang Ma : Om aku sakti, urip hyang tunggal, lamun urip sang hyang tunggal, urip sang hyang wisesa, teka urip 3x


Pangijeng dewek lwih
Sa : keneh Ma : Ih, meme rambut gĕmpĕl, masusu lambih, pyak kaja pyak kelod pyak kangin pyak kauh, lah pada pyak ingsun di tengah, poma 3x

Iki Pamancut salwiring guna
(kaliput baan guna) Sa : Toya ring batok areng, Utawi: Yeh pasereyan tunun, kayehang wong agring, Ma : idep aku meme bapa pertiwi akasa, saguna japa mantra lekas, sama kamisayan, satru musuhku wus, kabancut 3x.

Iki Punggung tiwas
Sa : engkahin siwa dwaran wang gering Ma : Om beh sang sem em 6x, waras
Sa : yen arep wisesa sakti, genahang padma wredaya ring raga, masarira brahma. Ma : ang brahma ngesam ya namah, (uyup 3x)

Penglukatan, Penyepuh ring Raga 
Sa ; - Nyuh Gading, - Ambengan 9 katih tegul aji benang, - Ketisang tunas lantas anggon mandus. Ma : Ang ung mang, ung man gang, mang ang ung, ang ah, ah ang, mang. (3x)
Iki Pamatuh gring 
Sa : kasuna jangu, Ma : Ih batara bima sakti, anglebak ikang bwana, amepet maga gering kabeh, teke pepet 3x, patuh 3x.

Iki Pematuh Leak Agung 
Sa : sakawenang, Ma : Hih guru metas 3x, kala mimpas 3x, teka patuh 3x.
Pamatuh 
Ma : ingkup patuh 3x, upinang ping 3
Sa : sakawenang, Ma : Idep aku sang hyang tunggal, amatuhana bwana kabeh, surya candra, lintang tranggana, patuh gni banyupatuh, angina patuh, jadma manusa patuh, apan kapan kasidyan nira sang hyang tunggal, amatuhana sakawenang, patuh ingkup. 
Sa : saka wnang Ma : Om bayu teka, desti lunga, brahma punah, wisnu punah, tunggal punah – punah kita kabeh, tan tuma maha ring awak sariranku, teke punah 3x. 
Pamatuh sarwa tenget 
Sa : sekar amanca warna, yeh anyar Ma : Ih, ngadeg batara indra, patuh, batara sangkara, batara brahma, batara wisnu, batara siwa, empu ijambangan nyai, apang melah, poma 3x

Pamatuh buta kala ngandang 
Ma : Om buta kala ngandang – ngandang, teke apatuh ingkup, maring awak sariranku, teka patuh tan tuma ma ring awak sariranku, aku sang hyang licin, tan kasaran kaungkulan, dening buta kala dengen, aku sakti wnang, ang ung mang, kedep sidi mandi mantranku.

Pangimpas kala 
Sa : sakawnang Ma : Om durga singgah, kala singgah, buta singgah, dengen singgah, sing pasyung pada singgah, teka pyak 3x (upinang 3x).

Panundung buta kala 
Sa : wnang Ma : Ih buta kala, away kita ingkn, aku rumawak sang hyang brahma, wnang aku amatinin kita, mundůra sira mangk, aja sw, tka mundur 3x, tan pawali kita munggwing untat teka mundur 3x.
Iki Mantra Mejalan 
Sa : reh amecik cunguh Ma : Om aku angempet bayun satru musuhku, aku angempet kaketeg satru musuhku, teke sirep.

Iki Pangurip bayu 
Sa : reh angupin, Ma : apurani mulih kebanyumu lekah.
Iki Mantra Salwiring Tamba 
Ma : Ung, Ang, Ong, Mang, Yang, Wang, Ung, wnang angilang lara wigna dentas waras. 3x.

Iki Pametus mwang Kakambuh 
Ma : Om ibu pertiwi, ingsun anjuluktuturut kambut, agung mepengen , gegeran 3x.

Iki kaputusan sangut 
Sa : kedek, Ma : Om kaputusan sangut, metu saking swargan, mengaji sarwa ningasih, betara siwa nembah asih batara iswara asih, teka pada lenglog atine, jengis asih, sing teka pada nyelo ring aku, aku pangawaking sampyan mas, turunan ring swargan agung, poma.

Iki Mantran salwiring Karya 
Sa : yan sira akarya salwiring karya, iki regepang, Ma : batara brahma makarya, batara wisnu anylehin, batara iswara mituduhin.

Iki Pangurip Mwang Mresihin 
(nguripang mwang mresihin salwiring karyanin) Ma : batara brahma makarya, batara wisnu angurip, batara iswara mresihin, teke hning.

Iki Pamunah Pnawar 
Sa : sakawenang, pangan akna. Ma : Om, ak 3x, ik 2x, jah tatawar 3x, dah 3x, ah 3x, hep 2x, sing glar 3x.

Iki Sarinning Pacar Sona 
“Ng” mantra dahat lewih, away wera juga, pingit akna. Ma : Umoring sastra, sastra sapta karana, modra sana kapangan kinum, satus tahun ida tan keneng lara-lara atwa anom manih, dening sarining aji pancar sona, teken 3x. Lekasnya anulak lakan ; ambeng “ng” mekek bayu, sing dadi macelegekan, upin ping3.

Iki Pamungkem 
Sa : muncuk dapdap sekar akna Ma : ung, ang, mang, idep aku anunggal jaran wilis, ngagana lampahku, sapa wani tuminghal uripku, sing madeleng pada bungkem, Kumedap-kumedip bungkem, kumangkang-kumingking bungkem, gajah warak bungkem, teka kekel bungkem.
Sa : mica 7 besik, wus amantra sembar akna. Ma : Om kala kalika bungkem, dewa dewi bungkem, dewata dewati bungkem, kumangkung kumingking bungkem, gumatal gumitil bungkem, manusa bungkem, asu bawi bungkem, aku kibungkem, amungkem manusa kabeh, teke bungkem bulangkem, mantranku sidi.

Pamungkem leak 
Sa : yeh ayar sirat akna Ma : Isaya muksana, tananataya, kedep sidi mantranku.

Pamungkem cicing 
Sa : segan kepel 1 Ma : Om brahma bungkem, wisnu bungkem, sakutu kutuning brahma bungkem. 3x

Pamungkem tabwan 
Puja ring sor : Om Om krihi swaha, angrong. Ma : om umah – umah (semburin tri ketuka), Om sring waha swaha.

Iki Tatulak Buyung 
Sa : toya mawadah sibuh cemeng, sekar jepun 1 rinebok ring toya, wus minantra siratin wangke ika ping 3, ilang ikang buyung. Ma : bismi lara, menana kembi lara, sapasang, mulih imingmang cemeng sube dini.

Tatulak bebai 
Sa : toya ring caratan, siratin sang kena babai, ider kiwa nemu glang apisan. Ma : Lenda galuh, sang gara galah, janas aranmu lahmu.

Aji papeteng 
Sa : buk areng sambuk. Ma : Idep aku sarwa pteng, pteng ngaputih. 
Sa : buktibā kna ring wang. Ma : Ih tekep akasa lawan pratiwi, atekep anakanakan matane wong kabeh, tka pteng dedet kapalingan, jeng.

Pangembak pameteng 
Ma : Ih buta seliwat, sapangempet ring marga agung, sereg 3x, teke pyak 3x. Om diding diding, dedong dewa, magdi durinku, raksa sang mentas, ika mimpas.

Iki sarining sang hyang mandi, 
yan sira arep mangrangsukang busana rēh akna ring sma rumuhun, sira anglekas kawasa sira sakarep, tan alekas. Ma : Ih pajalingang ipajelingung, pajalango 3x. idep aku sarining sang hyang mandi, aku katinggalan, aku tan katon, jeng.

Sesirep utama 
Sa : Sang Hyang Licin. Ma : Om desti sirep, manuse sirep, kebo sampi sirep, sang gumatat gumitit sirep, kumangkung kumingking sirep, gandarwa gandarwi sirep, widyadara widyadari sirep, sami pade sirep, wong manuse kabeh.
Reh asidakep Ma : Om brahma sirep, manuse sirep, kala sirep, anata riarepku, teke mendek, masidakep, rep sirep, kukul dungkul kukul, rep sirep.

Niyan sang hyang aji susupan 
Sa : asep asepan adjana kunang, rhnya angrana sika, masarira aku mawak batara guru murti sira panca muka, dasa buja, tri netra kita ring sawulu wulu, ingidep iparek ring dewata nawa sanga, lwirnya : wisnu, sambu siwa, waruna. Ma : Om baga bajra, banata dewa purasti guru, pirowaca ada raksa sang mretyu sada, Om wang nang, giri suksma nyjana, dēna marayangku, to dewa sangha. Om dat dewati prasta diswaha sakti.

Pangraksa jiwa/urip 
Ma : Om hrong krong siwastra rajaya namah swah.

Pangidep ati 
Sa : wnang pangan Ma : Pukulun sang hyang tutur mēnget, tutur jadi, sumusup ring adnyana hning, sing tinular isep. 3x leaksih, jadma manusāsih, dewa betarāsih, teka patuh ingkup, asih dnawlas, Om yang tunggal prama sakti ya nama.

Mandi sakcap 
Uncar ping 3 Ma : Om ta sakti, sidi pujaning dewa sakti, asidi sakti.

Pangurip bayu 
Sa : sakawenang Ma : Om bayu sugriwa mungguh ring netra kiwa, bayu anggada mungguh ring netra tengen, bayu anoman mungguh ring tungtunging wulat, bayu wayawa mungguh ring idep, bayu ongkara mungguh ring slaning ati, angalapana sakwehing lara, tuju tluh tranjana, ila – ila upa drawa, nguniwēh danda upata, apan nyanu anglebur mala, anglukat lara, teka muksah 3x.
Sa : reh angupin Ma : apurani mulih kebanyumu lekah

Pangenteg bayu 
Sa : toya anyar mewadah sibuh cemeng, madaging pucuk bang. Ma : Sabda matemu pada sabda, idep matemu pada idep, bayu matemu pada bayu, urip matemu pade urip 3x

Kaputusan Dalang Putih 
Sa : lunglungan, sumpingakna, yan angamēt tan kawasa lawatin Ma : Idepaku anaking dalang putih, adoh aku tan katututan, parek aku tan kena ginamelan, apan aku anaking dalang putih, tka bungeng – bungeng

 Iki panglebur lara roga, 
mwang kenēng upa drawa, mwang dening durjana, mwang ipyan ala, kalebur dēnya Sa : yeh Ma : sang, bang, tang, ang, ing, tirta paritra, ang ung mang 

JM.PICA


Minggu, 18 Oktober 2015

Peran Pemangku dalam Yadnya



Peran Pemangku dalam Yadnya


Agama Hindu dikenal sebagai agama yang sangat luwes. Keluwesan itu salah satunya tercermin dari kegiatan ritualnya atau yadnya dan berbagai tradisi yang muncul di masing-masing daerah di mana komunitas Hindu berada. Berbagai tradisi yang muncul dibiarkan mengalir karena secara langsung tradisi tersebut memperkaya nilai-nilai ritual agama Hindu itu sendiri.
Yadnya merupakan salah satu bagian dari kehidupan masyarakat Bali yang notabene mayoritas beragama Hindu. Maraknya masyarakat hindu dalam melaksanakan upacara yadnya dewasa ini menunjukkan kesadaran masyarakat dalam beryadnya makin tinggi ditengah-tengah perkembangan dan kemajuan ilmu pengetahuan dan teknologi. Namun disisi lain muncul suatu permasalahan apakah setiap masyarakat mengetahui makna dari setiap sarana banten dalam upacara yandnya yang dilaksanakannya? Siapakah yang memegang peranan penting dalam memberikan penjelasan/penenrangan kepada umat tentang makna dari setiap sarana banten yang dipersiapkan untuk suatu upacara?
Dalam pelaksanaan upacara yadnya, peranan seorang pemimpin upacara merupakan suatu keharusan. Dalam hal ini umat Hindu mempercayakan kepada para sulinggih sebagai pemimpin upacara yadnya yaitu Ida Pedanda, Rsi, Sri Empu, Jero Dukuh dan para sulinggih lainnya termasuk pemangku. Dan jika dibandingkan dengan para sulinggih lainnya, peranan pemangku sebagai pemimpin upacara dapat diterima oleh semua kelompok masyarakat. Ini dapat dibuktikan bahwa dalam setiap pelaksanaan upacara yadnya, kehadiran pemangku tidak pernah absen.
Pemangku adalah rohaniawan Hindu yang termasuk ekajati dan tergolong sebagai pinandita serta telah menjalani upacara yadnya berupa “pawintenan” sampai dengan “Adiksa Widhi”. Dilihat dari tingkatannya, ada yang namanya pemangku tapakan Widhi pada Sad Kahyangan, Dang Kahyangan, Kahyangan Tiga, termasuk Paibon, Panti, Pedharman, Merajan dan sejenisnya. Satu lagi ada yang disebut sebagai pemangku dalang.
Sebagai pemangku, pedoman yang digunakan untuk menjalankan tugasnya adalah Sasana Pemangku yang menyangkut hal-hal yang berhubungan dengan Gagelaran Pemangku atau Agem-agem (lontar Kusuma Dewa, Sangkul Putih dll), lalu Hak Pemangku (bebas ayahan, menerima sesari, mendapat bagian dari hasil laba pura, dll) dan juga Beberatan Pemangku serta Wewenang Pemangku.
Di mana seorang Pemangku karena alasan tertentu akhirnya bertindak sebagai “Sang Pemuput Karya odalan” dapat dibenarkan. Acuannya adalah Keputusan Seminar Kesatuan Tafsir Terhadap Aspek-aspek Agama Hindu yang menyakut perihal “Batas-batas dan Wewenang Muput Upacara/Upakara Yadnya”. Di mana khusus yang berkaitan dengan wewenang pemangku (pinandita) dijelaskan sebagai berikut :
1. Pinandita berwenang menyelesaikan (muput) upacara puja wali atau odalan sampai tingkat piodalan pada pura yang bersangkutan.
2. Apabila pinandita menyelesaikan upacara di luar pura atau jenis upacara atau upakara yadnya tersebut bersifat rutin seperti puja wali atau odalan, manusia yadnya, bhuta yadnya, yang seharusnya dipuput dengan tirtha sulinggih, maka pinandita boleh menyelesaikan dengan nganteb serta menggunakan tirtha sulinggih selengkapnya.
3. Pinandita berwenang menyelesaikan upacara rutin di dalam pura dengan nganteb atau mesehe serta memohon tirtha kehadapan Hyang Widhi dan Bhatara-Bhatari yang melinggih atau bersthana di pura tersebut termasuk upacara yadnya membayar kaul dan lain-lain.
4. Dalam menyelesaikan upacara Bhuta Yadnya atau Caru, pinandita diberi wewenang muput upacara Bhuta Yadnya tersebut maksimal sampai dengan tingkat “Panca Sata” dengan menggunakan tirtha sulinggih.
5. Dalam Hubungan muput upacara Manusia Yadnya, pinandita di beri wewenang dari upacara lahir sampai dengan otonan biasa dengan menggunakan tirtha sulinggih.
6. Dalam hubungan muput upcara Pitra Yadnya, Pinandita diberi wewenang sampai pada mendem sawa sesuai dengan Catur Dresta. Jadi , seorang pemangku mempunyai wewenang untuk “muput karya” termasuk menjadi pemimpin dalam upacara odalan, terutama di pura di mana pemangku tersebut “ngamong”. Tidak saja dapat menggantikan sulinggih yang seharusnya atau biasanya “muput odalan” tetapi bisa langsung ditunjuk atau ditetapkan sebagai “Sang Pemuput Karya Odalan”, tentunya dengan tetap memperhatikan tingkatan dari upacara atau upakara yang dilaksanakan.
Sejalan dengan kondisi diatas, maka peran dan Pinandita selama ini juga didominasi oleh peran pemuput yadnya atau Ngeloka pala sraya dalam artian yang sempit. Kedepan kita harapkan para pandita dan Pinandita mampu lebih berperan sebagai Sang Adhi Guru Loka, yaitu tempat bertanya bagi umat, serta menuntun masyarakat/ umat dalam merealisasikan kebenaran dalam hidup ini. Harapan ini sesuai dengan makna yang dituliskan dalam Sarasamuscaya sloka 40 yang menegaskan adanya empat tugas seorang Pinandita sebagai berikut.
1. Sebagai Sang Satya Vadi.
Senantiasa mewartakan kebenaran dengan cara yang baik dan benar.
2. Sebagai Sang Apta
Menjadi orang yang dapat dipercaya, karena selalu berkata benar dengan cara yang benar dan jujur.
3. Sebagai Sang Patirtaning Sarat
Sebagai tempat memohon tuntunan, ataupun perlindungan (mesayuban) bagi umat tempat untuk menyucikan diri dan menuntun umat secara sepiritual utnuk dapat menempuh hidup suci, agar terhindar dari perbuatan yang tercela.

4. Sebagai Sang Penadahan Upedesa.
Memberikan pendidikan moral kesusilaan agar masyrakat hidup harmonis dengan moral yang luhur.
Melihat begitu besarnya peranan pemangku dalam masyarkat khususnya dalam melaksanakan upacara yadnya, maka Umat Hindu ke depan perlu memikirkan, bagaimana Pemangku bisa mengabdi dengan nyaman dan tenang. Caranya ialah dengan mendapat santunan biaya hidup dari umat. Setelah itu sepatutnya Pemangku konsentrasi untuk selalu siap di pura setiap hari, melayani umat yang datang, baik untuk sembahyang atau konsultasi tentang berbagai masalah kehidupan. Inilah peran konselor yang kini belum digiatkan sebagai sebuah budaya keagamaan, sehingga pada masyarakat Bali konselor spiritual masih diperankan oleh balian, dasaran, ahli gaib dan sejenisnya. Jelas-jelas itu bukan cara penyelesaian masalah menurut sastra agama.